Czym jest obrzęk limfatyczny i dlaczego powstaje?

Czym jest obrzęk limfatyczny?

Obrzęk limfatyczny to stan, w którym dochodzi do przewlekłego gromadzenia się płynu limfatycznego w tkankach ludzkiego ciała w wyniku niewydolności układu limfatycznego. Płyn limfatyczny to klarowna ciecz, która jest transportowana przez układ limfatyczny. Ten system obejmuje naczynia limfatyczne, węzły chłonne i narządy limfatyczne, takie jak śledziona i grasica. Głównym zadaniem układu limfatycznego jest odprowadzanie nadmiaru płynów, białek i innych substancji z przestrzeni międzykomórkowej w organizmie. Płyn limfatyczny przemieszcza się przez naczynia, przechodzi przez węzły chłonne, gdzie jest filtrowany i oczyszczany z drobnoustrojów i innych substancji. Ostatecznie płyn limfatyczny powraca do krwiobiegu. Obrzęk limfatyczny występuje wtedy, gdy układ limfatyczny nie funkcjonuje prawidłowo, co prowadzi do zablokowania przepływu płynu limfatycznego. Płyn wraz z białkami pochodzącymi z tkanek nie mają możliwości ucieczki, dlatego zaczynają się odkładać w różnych częściach ciała. Najczęściej obrzęk limfatyczny dotyczy kończyn dolnych, jednakże może pojawić się w obrębie każdej tkanki ciała.

Rodzaje obrzęku limfatycznego

Występują dwa rodzaje obrzęku limfatycznego. Jest to obrzęk pierwotny oraz obrzęk wtórny. Obrzęk pierwotny dotyczy wad wrodzonych – naczynia limfatyczne mogą mieć od samego początku nieprawidłową budowę – mogą być za wąskie lub może być ich za mało. Ten rodzaj obrzęku pojawia się u noworodków oraz u dzieci w okresie dojrzewania.

Obrzęk limfatyczny wtórny dotyczy układu limfatycznego, który działał prawidłowo. Jego działanie zostało zachwiane w momencie jakiegoś urazu czy też uszkodzenia naczyń chłonnych. Uszkodzenie może mieć podstawę wirusową, bakteryjną, grzybiczą. Uszkodzenie może być wywołane również fizycznym urazem czy tez chirurgicznym leczeniem onkologicznym.

Jak objawia się obrzęk limfatyczny?

Objawy obrzęku limfatycznego mogą obejmować:

• Obrzęk tkanki, zazwyczaj po jednej stronie ciała (na przykład obrzęk ręki lub nogi).
• Ciężar, uczucie napięcia lub dyskomfort w obrębie obrzękniętej tkanki.
• Problemy z ruchomością stawów w obrębie obrzękniętej tkanki.
• Zmiany skórne, takie jak stwardnienie, zwłóknienie, grudki czy wyciek płynu.

Jakie są przyczyny powstawania obrzęku limfatycznego?

Obrzęk limfatyczny występuje, gdy układ limfatyczny nie funkcjonuje prawidłowo, co prowadzi do zablokowania przepływu chłonki. Może to wynikać z różnych przyczyn, w tym:

1. Usunięcie lub uszkodzenie węzłów chłonnych podczas zabiegu chirurgicznego, na przykład w przypadku raka piersi, co może prowadzić do obrzęku kończyny górnej (obrzęk limfatyczny ręki).
2. Infekcje, które powodują stan zapalny w układzie limfatycznym, takie jak stan zapalny naczyń limfatycznych.
3. Wrodzone wady układu limfatycznego.
4. Choroby, takie jak rak, które mogą powodować ucisk na naczynia limfatyczne i utrudniać przepływ płynu limfatycznego.

Stadia rozwoju obrzęku limfatycznego

Obrzęk limfatyczny można podzielić na cztery stadia:

• Stadium 0 – Ia – inaczej zwany obrzękiem utajonym. Dotyczy to stanu, gdy układ limfatyczny nie pracuje prawidłowo, ale obrzęk nie jest widoczny.
• Stadium I – IB – inaczej zwany obrzękiem odwracalnym, ciastowatym. Po uciśnięciu obrzękniętego miejsca powstaje niewielkie wgłębienie. Gdy uniesiemy kończynę ponad poziom serca – kończyna wraca do normy.
• Stadium II – inaczej zwany obrzękiem samoistnie nieustępującym. Nie ustępuje po uniesieniu kończyny, skóra jest twarda, a po uciśnięciu obrzęku nie powstaje wgłębienie.
• Stadium III – obrzęk inaczej zwany słoniowacizną. Obrzęk o ogromnych rozmiarach, skóra jest twarda, zrogowaciała i pokryta naroślami. To moment, kiedy bardzo łatwo jest złapać infekcję.

Jak wspomóc leczenie obrzęku limfatycznego?

Leczenie obrzęku limfatycznego jest trudne i bardzo mozolne. Ciężko jest sobie z nim poradzić, ale warto wspierać je różnego rodzaju zabiegami. Świetnie sprawdza się w tym przypadku masaż limfatyczny. Opiera się on na odpowiedniego rodzaju uciskaniach, które usprawniają ruch chłonki i pozwolą pozbyć się toksyn. To bardzo skuteczna metoda walki z obrzękiem limfatycznym dostępna w Centrum Dietetyki i Terapii Symbioss – zapraszamy serdecznie do kontaktu!

Podczas pracy nad obrzękiem limfatycznym, warto również skontaktować się z profesjonalnym dietetykiem. Odpowiednio ułożona dieta i ruch pozwolą na pozbycie się zbędnych kilogramów, które mogą pojawić się podczas zmagania z tą przypadłością. Zapraszamy serdecznie do kontaktu z naszym dietetykiem w Częstochowie, który z przyjemnością doradzi, jak radzić sobie z obrzękiem limfatycznym!