ZAKRZEPICA I NIEWYDOLNOŚĆ ŻYŁ

Zakrzepica to stan, w którym tworzą się skrzepy krwi wewnątrz naczyń krwionośnych. Te skrzepy, znane również jako zakrzepy, mogą powstać w różnych częściach ciała, ale najczęściej pojawiają się w głębokich żyłach nóg. Głównym zagrożeniem związanym z zakrzepicą jest możliwość oderwania się skrzepu i jego przemieszczenia wzdłuż krwiobiegu. Jeśli skrzep ten dotrze do serca, płuc lub mózgu, może spowodować poważne powikłania, takie jak zawał serca, udar mózgu lub zatorowość płucną.

Chociaż zakrzepica może występować u każdego, to istnieje kilka czynników ryzyka, które mogą zwiększyć prawdopodobieństwo jej wystąpienia. Należą do nich: długotrwałe unieruchomienie, urazy, zabiegi chirurgiczne, choroby nowotworowe, palenie papierosów, otyłość, ciąża, stosowanie hormonalnej terapii zastępczej oraz pewne schorzenia genetyczne predysponujące do zakrzepicy.

Diagnoza zakrzepicy często wymaga różnych badań, w tym ultrasonografii Dopplera, badania krwi w celu oceny poziomu skłonności do krzepnięcia, tomografii komputerowej (CT) czy rezonansu magnetycznego (MRI), które mogą pomóc zlokalizować i określić rozmiar skrzepu.

Ważne jest, aby zdiagnozować i leczyć zakrzepicę jak najszybciej, aby zapobiec powikłaniom. Leczenie może obejmować terapię przeciwzakrzepową, jak również interwencje mające na celu rozpuszczenie lub usunięcie skrzepu. W przypadku poważnych powikłań, takich jak zatorowość płucna, może być konieczna interwencja medyczna pilnego charakteru.

Niewydolność żył to stan, w którym żyły nie są w stanie prawidłowo transportować krwi z powrotem do serca. Jest to często związane z problemami z zastawkami lub osłabieniem ścian naczyniowych. Objawy niewydolności żylnej mogą obejmować obrzęk, uczucie ciężkości lub zmęczenia nóg, a także pojawianie się tzw. „pajączków” naczyniowych na skórze. W skrajnych przypadkach może dojść do wystąpienia owrzodzeń lub zmian skórnych na nogach.

Przyczyny zakrzepicy żył i niewydolności żył mogą być różnorodne i obejmować wiele czynników ryzyka, zarówno behawioralnych, jak i biologicznych. Oto kilka kluczowych czynników:

• Predyspozycje genetyczne: Osoby mające w rodzinie historię zakrzepicy lub niewydolności żył mogą być bardziej narażone na te stany.
• Niewłaściwa dieta i otyłość: Zbyt duża ilość tłuszczu i cholesterolu we krwi oraz nadmierna masa ciała mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia zakrzepicy i niewydolności żył.
• Brak aktywności fizycznej: Długi czas spędzony w pozycji siedzącej lub stojącej może zakłócać prawidłowy przepływ krwi, zwiększając ryzyko powstawania skrzepów.
• Palenie papierosów: Substancje zawarte w papierosach mogą uszkadzać ściany naczyń krwionośnych, co sprzyja powstawaniu zakrzepów i prowadzi do niewydolności żył.
• Ciężarna i hormony: Ciąża może zwiększyć ryzyko zakrzepicy, ponieważ hormony płciowe mogą wpływać na krzepliwość krwi i elastyczność naczyń.
• Zaburzenia hormonalne: Choroby takie jak cukrzyca i zespół metaboliczny mogą zaburzać równowagę hormonalną i prowadzić do dysfunkcji naczyń krwionośnych.
• Choroby układu sercowo-naczyniowego: Choroby takie jak nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca czy migotanie przedsionków mogą zwiększać ryzyko zakrzepicy i niewydolności żył.
• Stres i niewłaściwy tryb życia: Długotrwały stres oraz nieprawidłowy tryb życia, charakteryzujący się niezdrową dietą i brakiem aktywności fizycznej, mogą negatywnie wpływać na zdrowie naczyń krwionośnych i zwiększać ryzyko wystąpienia chorób żył.
• Choroby zakaźne i infekcje: Niektóre infekcje, zwłaszcza te dotyczące układu krążenia, mogą prowadzić do stanów zapalnych naczyń krwionośnych, co sprzyja powstawaniu skrzepów.
• Złamania i urazy: Uszkodzenia tkanek lub złamania kości mogą spowodować uszkodzenie naczyń krwionośnych, co zwiększa ryzyko powstawania skrzepów.

Łączne działanie tych czynników może prowadzić do zakrzepicy żył i niewydolności żył, dlatego też istotne jest prowadzenie zdrowego stylu życia i regularne monitorowanie stanu zdrowia przy współpracy z lekarzem.

Objawy zakrzepicy żył i niewydolności żył mogą być różnorodne i zależeć od stopnia zaawansowania choroby oraz jej lokalizacji. Oto kilka kluczowych objawów:

• Obrzęk kończyn: Występowanie obrzęków, zwłaszcza w okolicach nóg i kostek, może być objawem niewydolności żył, gdyż zmniejszona zdolność żył do efektywnego odprowadzania krwi prowadzi do zastoju płynów w tkankach.
• Ból i uczucie ciężkości: Osoby cierpiące na niewydolność żył często skarżą się na uczucie bólu, pieczenia, mrowienia lub ciężkości w nogach, szczególnie po długim staniu lub siedzeniu.
• Żylaki: Poszerzone, wygięte i bolesne żyły, zwane żylakami, mogą być objawem zarówno niewydolności żył, jak i zakrzepicy.
• Zmiany skórne: W zaawansowanych przypadkach niewydolności żył mogą pojawić się zmiany skórne, takie jak zgrubienie, przebarwienia, zaniki skóry oraz owrzodzenia żylakowe, szczególnie w okolicach kostek.
• Gorączka i zaczerwienienie: Nagłe pojawienie się gorączki oraz zaczerwienienie skóry w okolicach żył może być objawem zakrzepicy, szczególnie gdy towarzyszą mu ból i obrzęk.
• Trudności w chodzeniu: Osoby z niewydolnością żył mogą odczuwać trudności w chodzeniu, zwłaszcza w długich dystansach, z powodu uczucia ciężkości i bólu w nogach.
• Zakrzepica powierzchowna: Widoczne, bolesne i zaczerwienione naczynia krwionośne na powierzchni skóry, zwane zakrzepicą powierzchowną, mogą być objawem zakrzepicy żył powierzchownych.
• Odczuwanie ciepła w okolicach żył: Nagłe uczucie ciepła lub gorąca w okolicach żył może być sygnałem zakrzepicy, szczególnie jeśli towarzyszą mu inne objawy.